قند از نظر کیفیت و مزه تفاوت‌های زیادی را به خود اختصاص داده است. البته با توجه به سلیقه افراد در مصرف آن، نوع‌های بسیار متفاوتی برای تولید قند به وجود آمده است.
با یادآوری آن، فکر انسان به تمامی قند‌های خوراکی که در انواع مواد غذایی وجود دارد می‌رود. اما نکته مهم برای انواع قند‌های موجود با هر شکل و ساختار، مواد تشکیل دهنده در آن‌ها است.
موادی که در ساختار قند را تشکیل می‌دهند در واقع، از سه عنصر را در خود جای می‌دهند. البته این سه عنصر در همه مواد خوراکی قندی وجود دارد. کربن، یکی از عنصر‌های تشکیل دهنده ساختار قند است.
البته میزان کربن به کار رفته در ساختار آن نیز دچار تغییر می‌شود. البته وجود هیدروژن و اکسیژن در قند را نیز نباید نادیده گرفت. وجود این دو ماده، برای انسان‌ها و بسیاری از گیاهان، بسیار مفید است.
بسیاری از گیاهان برای رشد خود به تولید قند می‌پردازند و آن را مصرف می‌کنند. با تولید کردن قند برای گیاهان، میزان ذخیره سازی آن در گیاه نیز بسیار مناسب است. بنابراین گیاهان برای ایجاد الیاف و مواد لازم برای رشد و پرورش خود، باید از آن استفاده می‌کنند. قند‌های گوناگونی در بدن انسان تولید می‌شود که به رشد بدن و همین طور ایجاد حرارت و نیرو کمک بسیار شایانی می‌کند.
ساختار قند
فواید و ضررهای قند طعم دار مختلف است که اگر از نکات مصرف قند اطلاع داشته باشید مصرف آن ضرری نخواهد داشت. مصرف قند‌های خوراکی که در کنار چای و انواع نوشیدنی‌ها می‌توان آن‌ها را مصرف کرد در ساختار خود دارای مواد دیگری می‌باشند. نبود این مواد در ساختار قند، منجر به نابودی ساختار قند می‌شود.
انواع قند‌های موجود در ساختار بدن انسان شامل موارد زیر است:
- لاکتوز
- فروکتوز
- گلوکز
- ساکارز
در رابطه لاکتوز، که در شیر مادر وجود دارد. این نوع قند برای رشد و پرورش یافتن کودک بسیار اهمیت دارد. از این جهت، نوزادان و کودکان با مصرف شیر، به سادگی قند موجود برای بدن خود را تهیه می‌کنند.
در رابطه با فروکتوز، یک نوع قند که در مواد خوراکی مانند میوه وجود دارد. بسیاری از میوه‌ها دارای نوع فروکتوز می‌باشند. استفاده از فروکتوز، برای میوه‌ها وجود دارد.
گلوکز، نوع دیگری از قند می‌باشد که در سبزیجات و حبوبات از آن می‌توان استفاده کرد. حتی در سیب زمینی نیز میزان زیادی از گلوکز وجود دارد. ساکاروز، یکی از متداول‌ترین نوع آن است که در گیاه نیشکر و همین طور در چغندر به کار برده می‌شود.
فرایند تولید قند
نیشکر، یکی از گیاهانی که برای تولید قند از آن استفاده می‌کنند. ساختار نیشکر شبیه به گندم است و در طبقه بندی آن‌ها قرار داده می‌شود. نیشکر، یکی از گیاهان مناسب برای آب و هوای مرطوب است و برای منطقه‌های گرمسیری مناسب است.
البته بلند بودن نیشکر به شش متر نیز می‌رسد. بنابراین ارتفاع بسیار بالایی برای ساختار نیشکر وجود دارد. برای تولید قند به کمک نیشکر، ساقه آن را می‌برند و آن را تمیز می‌کنند. البته نیشکر باید به کارخانه برده شود تا بر روی آن فعالیت‌هایی انجام شود. با بردن نیشکر به کارخانه، ابتدا آن را خرد می‌کنند و با خرد شدن آن، ساقه‌های نیشکر در زیر غلتک قرار داده می‌شوند.
غلتک‌های بسیار سنگین از روی نیشکر‌ها عبور می‌کنند و این مورد، منجر بروز مایعی از آن می‌شود. رنگ به دست آمده به شکل سبز و یا در برخی از موارد نیز به شکل خاکستری است. نیشکر در ساختار خود حالت اسیدی خاصی را به خود دارد.
بعد از خرد شدن و گرفتن مایع اولیه برای آن، ابتدا باید آن را تصفیه کرد. با تصفیه کردن این ماده و گرفتن مواد زاید در آن، این مرحله برای اضافه کردن مواد شیمیایی به درون آن است.
البته تبخیر شدن این مایع، منجر به غلیظ شدن بیش از اندازه برای آن می‌شود. این نوع از غلظت برای این ماده، برای ایجاد بلور‌هایی از شکر بسیار ارزشمند است.
بلور‌های شکر به دست آمده در نهایت همان شیره قند می‌باشند. البته استوانه‌هایی برای جداسازی شیره از قند وجود دارد. با به دست آوردن شکر خام، کار به پایان نرسیده است بلکه آن را به تصفیه خانه می‌برند. در تصفیه خانه شکر موردنظر ذوب می‌شود و به کمک مواد شیمیایی دیگر نیز تصفیه می‌شود. در نهایت تبدیل به ذرات شکر می‌شود و در دسترس همگان قرار داده می‌شود. بنابراین با به دست آوردن شکر سفید و تصفیه شده، می‌توان آن را به شکل‌های گوناگونی در آورد.
شکل‌هایی که برای تولید قند سفید و تصفیه شده ایجاد می‌شود شامل:
- حبه‌ای
- گرد
- کلوخه
شکل‌های ایجاد شده فوق، برای شکر سفید تصفیه شده، منجر به تولید قند می‌شود. در کشور ایران، تولید آن به دوره ساسانیان بر می‌گردد. در این زمان، با وجود شرایط فنی، به تولید شکر و قند از گیاه نیشکر پرداختند. شهر خوزستان، یکی از شهر‌های بسیار کاربردی برای تولید نیشکر بوده است.
به همین دلیل، برای زیر کشت بردن نیشکر در خوزستان تلاش‌های زیادی انجام شده است. بنابراین ایران یکی از کشور‌های مهم برای زیر کشت بدن نیشکر بوده است.
البته تولید قند با ساختار‌های متفاوتی در کشور ایران تولید شده است که شامل:
- کله
- حبه‌ای
قند کله، یکی از نوع مناسب که از شکر سفید تولید شده است. این نوع قند را می‌توان با شکل‌های منظم و در قالب‌های مخروطی شکل به دست آورد. البته برای مصرف و احتیاج داشتن به آن، باید شکسته شود. برای تولید ساختار حبه‌ای، ابتدا کریستال‌های ایجاد شده از شکر سفید، به شکل گرم و مرطوب به کار می‌رود.
کریستال‌های ایجاد شده به صورت اتوماتیک، در طاس قرار داده می‌شوند. طاس‌های ایجاد شده به شکل قالبی و مکعبی شکل، پرس و خشک می‌شوند. در هر صورت مدل‌های مختلف قند مثل قند تک نفره باید به شکل استاندارد مصرف شود. زیاده روی در مصرف آن، منجر به بروز دیابت در بدن می‌شود.
چه ماده ای درقند حذف یا اضافه شده که باعش شده مورچه به سراغش نره